dinsdag 30 oktober 2007

Het Paadje van Kaatje




Deze wandeling is een initiatief van de Stichting zuster Marie Adolphine Ossendrecht in samenwerking met Hotel Dekkers en de Gemeente Woensdrecht.De routebeschrijving is o.a.verkrijgbaar bij genoemd hotel, de gemeente Woensdrecht en in de bidkapel van de RK Kerk in Ossendrecht.


 
Deze 4 km lange wandeling begint bij de kapel op het Adolphineplein.
 
De kapel staat op de plek waar Kaatje Dierkx op 6 maart 1866 werd geboren. Als Zuster Marie Adolphine stierf zij de marteldood in China op 9 juli 1900. Na haar zaligverklaring op 24 november 1946 volgde op 1 oktober van het jubeljaar 2000 haar heiligverklaring. Met deze kapel wil Ossendrecht haar blijvend gedenken.

Huize "De Wip"
 
We wandelen over het plein en gaan dan linksaf door de Kuil. In de bocht na huisnummer 9 gaan we linksaf het smalle zandpaadje in. We komen dan uit in de Slingerstraat op "De Wip".
Het tweede huis aan de linkerzijde heeft de naam "De Wip". Niet onterecht dus.

Een wip was de schutsboom of mast waarop een houten vogel of gaai geplaatst werd als mikpunt voor de jaarlijkse schietwedstrijden van een schuttersgilde. De gildenbroeder die de vogel eraf schoot, mocht zich een jaar lang de koning van het gilde noemen. In de 19de eeuw stond hier de wip van het Ossendrechtse gilde van St.Bastiaan. Vandaar dat deze plaats in de volksmond "De Wip" werd genoemd. Kaatje Dierkx woonde, nadat haar moeder tijdens een pokkenepidemie in 1871 gestorven was, vanaf haar vijfde bij haar pleegouders Kees en Nely Dierkx-Smout.

We lopen nu rechtdoor en uitkomend op de T-kruising, O.L.V.ter Duinenlaan, gaan we linksaf. Bij de kruising, tankstation links, gaan we rechtsaf de Schapendreef in. Aan de linkerzijde passeren we respectievelijk het tennispark "De Meet" en de gebouwen van het waterleidingstation.

Het beekje "Het Loopke" onder de weg door
 
We wandelen nu in de bossen van "De Pottenbergen" en ‘n lichte steiging is voelbaar. We wandelen verder en volgen het fietspad tot aan de kruising met de Trambaan.



We zien nu links op de kruising met de Trambaan "De Geuzenkei" liggen.
 
Deze kei ligt op de vermoedelijke scheiding tussen de heerlijkheden van Ossendrecht en Calfven in het Jaar des Heren 1350.

Tussen de bomen gelegen "het Huis van Calfven"
 
Aan de rechterzijde zien we in de verte de boerderij "Het Huis van Calfven".

 We lopen nu rechtdoor de Vierwindenlaan in en vanuit dit punt hebben we een mooi zicht op de uitgestrekte polders van Ossendrecht met in de verte het autoverkeer op de autobaan A4 naar Antwerpen. Het uitzicht op de polders zullen we nu gedurende enige tijd regelmatig zien.
Als we uitkomen op de T-kruising gaan we linksaf. We wandelen nu aan de voet van de Brabantse Wal. Het is hier oppassen voor het verkeer.

De Berghoeve – Huize Sterrebos
 
Links op een hoogte gelegen "de Berghoeve". Rechts zien we Huize Sterbos.

De Berghoeve, oostelijk van de weg op een hoogte, dateert van de 18de en gedeeltelijk zelfs van de 17de eeuw. De westelijke vleugel, waarin van 1847 tot 1900 de zusters Fanciscanessen van Oudenbosch een klooster met een schooltje voor meisjes hadden, werd afgebroken. Kaatje Direkx volgde er de lagere school en hield ook daarna nog geregeld contact met de zusters.
Waar nu huize Sterbos staat, westelijk van de weg, bevonden zich in 1879 "de Barakken", een rij van eenvoudige arbeidershuisjes. De huisjes werden afgebroken, maar een ast* voor het drogen van de chichoreiwortel die daarbij stond, bestaat nog en is nu in gebruik als schuur.
Kaatje werkte hier tot ze als dienstbode naar Antwerpen trok.

* AST  = Droogoven.
Gevonden op http://www.mijnwoordenboek.nl/

Hotel "The Kettle" – Streekmuseum "De Aanwas"
 
We vervolgen onze weg totdat we uitkomen op de Aanwas bij hotel "The Kettle". Hier zien we nu ook het Antwerpse industriegebied en de dokken van de haven van Antwerpen. Even verderop staat het streekmuseum "De Aanwas".

"The Kettle" was vanaf 1887 een tramhalteplaats van de stoomtram Tholen – Bergen op Zoom – Antwerpen. De tram was toen een veelgebruikt ( openbaar ) vervoermiddel. In het begin van de 20e eeuw werkten er Engelse technici bij cichoreifabriek "Het Roode Anker". In 1908 heeft de toenmalige eigenaar het pand opgeknapt en herdoopt als "The Kettle Lodging", de naam waarmee het pension toe bij de Engelse gasten bekend stond. 
 
Voor het hotel "The Kettle"gaan we linksaf de Burgemeester Voetenstraat in en meteen lopen we aan de rechterzijde een fabriek voorbij.

Vroeger was dat peekoffiefabriek "Het Roode Anker". Kaatje werkte na haar lagere school tot haar achttiende in het pakkot van een pee- of chichoreifabriek. Dat kan hier geweest zijn, maar Ossendrecht had eind 19de eeuw verschillende peekoffiefabrieken.

 
We lopen nu verder het dorp in en komen halverwege links, vlak voor de Trambaan, een woning voorbij met op de punt van de dakkapel een suikerbiet.

Het is een triomfantelijk teken van ‘n boer die als eerste de suikerbiet ging verbouwen in Ossendrecht en daarvan goed kon rentenieren.

Nog even doorlopen en we komen uit in de Dorpsstraat met aan de rechterzijde de St.Gertrudiskerk.


 
Sinds de Middeleeuwen staat er al een kerk op deze plaats, pal op de Brabantse Wal. In de 80- jarige Oorlog is de kerk van de katholieken in protestantse handen geraakt. In deze periode kerkten de katholieken in schuilkerken. In 1798 is de kerk weer teruggegeven aan de katholieken. Deze kerk is gebouwd door architect P.van Genk in 1897 in neogotische stijl, herkenbaar aan o.a. de ranke spitse toren.
In de bidkapel van de kerk, die overdag altijd open is, wordt Kaatje nog altijd gexc3xaberd als de heilige zuster Marie Adolphine, het eenvoudige Ossendrechtse meisje dat op 9 juli 1900 in China door de Boksers werd vermoord.

De R.K.Kerk lopen we voorbij en gaan nog steeds rechtdoor en aan onze linkerzijde passeren we de Ned.Hervormde Kerk en het voormalige Gemeentehuis van Ossendrecht. Nu is hier de Rabobank gevestigd. De RK.Pastorie zien we aan de overzijde.

Ned.Hervormde Kerk – Voormalig Gemeentehuis
 
De eerste steen van de protestantse kerk werd gelegd in 1798. Het zaalgebouw van de kerk heeft een inpandige pastorie.
De klok, welke het jaartal 1945 draagt, werd later in een klokkenstoel naast de kerk geplaatst.
Bij de restauratie in 1965-1966 is de neogatische ingangspartij verdwenen.
Het van oorsprong Nederlandse Hervormde Kerkgebouw is vanaf 1981 in gebruik bij de Protestantse Kerkgemeenschap Ossendrecht-Hoogerheide.
In 1798 (de Franse Tijd) werden de protestanten verplicht de kerk (zie overzijde) aan de rooms-katholieken terug te geven. De protestanten besloten toen deze eenvoudige kerk met domineewoning te bouwen. Juist in deze omgeving, nabij de geloofsgrens zoals die na de 80-jarige oorlog (1568-1648) gold, is de invloed van die oorlog ook nu nog zichtbaar.

Rechtdoor lopend komen we nu uit op de Markt en zien dan het symbool van de Ossendrechtse Carnaval "d’n Os".

De kapsalon aan onze rechterzijde was vroeger de woning van een van Kaatjes halfzussen. Kaatje kwam er graag op bezoek voordat zij intrad in het klooster te Antwerpen.

 
Als we op de Markt uitkomen wandelen we voor de kiosk rechtsaf en aan het eind van het Hondseind zijn we dan weer aangekomen op het Adolphineplein, ons vertrekpunt.

* Bron van de diverse citaten zijn afkomstig van de informatieborden geplaatst bij de bezienswaardigheden.
  1. Adolphinekapel op het Adolphineplein.
  2. "De Wip".
  3. De plaats waar het beekje "Het Loopke"onder de weg doorgaat.
  4. De "Geuzenkei".
  5. In de verte "Het Huis van Calfven".
  6. Zicht op de Ossendrechtse polders en de snelweg de A4.
  7. Links "de Berghoeve" en rechts "Huize Sterbos".
  8. Streekmuseum "Den Aanwas".
  9. Hotel "The Kettle" en de oude chichoreifabriek.
  10. Rentenierswoning met suikerbiet op de dakkapel.
  11. St.Gertrudiskerk.
  12. Ned.Hervormde Kerk en voormalig Raadhuis van Ossendrecht.
  13. Carnavalssymbool "D’n Os".